De gevolgen van het toestaan van de politie hoofddoek

Deze week kwam de Amsterdamse politie in opspraak. De politietop overweegt namelijk om een hoofddoek toe te staan als onderdeel van het uniform. Een overweging die ineens heel veel discussie oproept rondom het thema neutraliteit. Wat zijn eigenlijk de gevolgen van het toestaan van de politie hoofddoek? In dit artikel kijk ik naar de verschillende facetten van het verhaal en mogelijke consequenties van deze overweging.

Foto: Pixabay

What’s the point?

Het nieuws zal bij veel mensen zorgen voor een opgetrokken wenkbrauw. Waarom is dit ineens zo groot in het nieuws? Het is toch juist goed dat de Amsterdamse politie kritisch kijkt naar het beleid rondom hun uniform? En de politie zou toch open moeten staan voor diversiteit? Tja, dit issue kan een beetje voelen als een overdreven reactie vanuit de media. Want wat is nu het probleem?

Het kabinet Rutte-I introduceerde in 2011, met gedoogsteun van de PVV, een gedragscode voor de politie. Hierin stond dat ‘het dragen van religieuze symbolen niet strookt met de neutraliteit van de politie’. Vanuit dit oogpunt is de ophef begrijpelijk. De Amsterdamse politietop gaat dus tegen de gedragscode van de regering in. Ondertussen heeft ook de politiebond ANPV van zich laten horen en aangegeven dat ‘het verschil tussen allochtonen en autochtonen niet zo benadrukt moet worden’. Voorzitter Geert Priem vindt het duidelijk geen goed plan. ”Allochtone agenten die ik spreek hebben er namelijk last van. Zij willen niet voorgetrokken worden op basis van hun achtergrond.” Uit een onderzoek van de politiebond onder ruim 600 agenten bleek dat 90% niet achter het idee staat om hoofddoeken toe te staan.

Benadrukken van een verschil?

In mijn ogen is het als eerste naïef om te denken dat je door dit beleid het verschil benadrukt. Het verschil tussen mensen wordt namelijk altijd door uiterlijke keuzes benadrukt. De één is blond, de ander bruin en de één heeft wel een tatoeage en de ander niet. Zo simpel is het. Door als politie dames met een hoofddoek te weren benadruk je ook een verschil. Je kiest er namelijk voor om mensen met bepaalde kenmerken af te wijzen en dit zien de mensen terug op straat. Daardoor benadruk je juist het verschil tussen de politie en de burgers. Sterker nog, het verschil wordt alleen maar groter.

Opvallend vind ik de uitspraak dat allochtonen niet voorgetrokken willen worden door hun achtergrond. Het gaat hier namelijk niet om een beleid van zoveel mogelijk allochtone agenten aantrekken of het instellen van een quotum. Nee, het gaat om een overweging om mensen toe te laten die vanwege een hoofddoek voorheen niet eens een kans hadden gekregen. Het gaat in mijn ogen om het creëren van kansen, niet om het voortrekken van mensen.

Sollicitatieprocedure

Wanneer de politie daadwerkelijk zou beslissen om een hoofddoek toe te staan, dan zal dit waarschijnlijk hoofdzakelijk gevolgen hebben voor de sollicitatieprocedure. Daarom vind ik de reactie van de voorzitter ook zo bijzonder. Hij heeft het over de vraag of de huidige allochtone medewerkers hier last van hebben. Tja, voor deze mensen is dit natuurlijk een heel ander verhaal. Zij werken al bij de politie en dragen zelf hoogstwaarschijnlijk geen hoofddoek. Anders waren ze niet aangenomen.

De mensen die wel een hoofddoek dragen en om die reden worden afgewezen, dat is de groep die er in de eerste plaats last van heeft. Dat zijn de mensen die een carrière bij de politie kunnen vergeten omdat ze een bepaald geloof aanhangen. Ook het College van de Rechten van de Mens heeft vaker aangegeven dat het van maatschappelijk belang is dat mensen niet om religieuze redenen worden uitgesloten van deelname aan het maatschappelijk leven.

Wie neemt het besluit?

Laten we ook even heel eerlijk zijn naar onszelf: is het ook niet een beetje erg makkelijk om te zeggen dat dit geen probleem is wanneer je zelf geen hoofddoek draagt? Tuurlijk, de beste man kan als politiewoordvoerder niet weten hoe dit is. Dat is ook logisch, hij is geen vrouw en ook niet Moslim. Maar het besluit vanuit de Tweede Kamer is ook genomen door een groep mensen waarbij het aantal hoofddoekdragers duidelijk ondervertegenwoordigd is. Tja, wie neemt hier dan de besluiten? En hoe zorgen we ervoor dat de genomen beslissingen ook aansluiten bij de huidige samenleving als deze mensen niet worden toegelaten op functies die hier over gaan? Zo blijft dit verhaal natuurlijk in stand.

Tijdens de interviews over het dragen van hoofddoeken bij sollicitaties kwam ik er in maart achter dat dit een serieus probleem is bij Islamtische vrouwen. Niet alleen in Nederland maar ook bij ons buurland België worden deze dames regelmatig afgewezen tijdens sollicitatieprocedures vanwege hun hoofddoek. Het gaat om veel meer dan alleen de stof op het hoofd. Dit issue gaat feitelijk om vrouwenemancipatie. Noem het ‘gezeur’ of ‘overdreven’, maar de participatie van vrouwen in de samenleving is voor een groot deel bepalend voor hoe een land functioneert. Hoe meer mensen kunnen meedraaien in het arbeidsproces, des te beter het zal gaan met de economie.

Gevolgen voor de politie

Maar het gaat niet alleen om de mensen die worden afgewezen, de economie of vrouwenemancipatie. Nee, het buiten de deur houden van dames met een hoofddoek heeft ook gevolgen voor het werk van de politie. En dat is ook juist de reden dat hier over wordt gesproken. Politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg vertelde deze week aan het AD dat hij liquidaties in de onderwereld wil oplossen en daarom in contact moet zijn met de samenleving. Hij vindt het belangrijk dat er gesproken kan worden met mensen vanuit verschillende culturen en dat zij ook worden begrepen. Ook geeft hij aan dat 52% van de Amsterdammers niet uit Nederland afkomstig is en dat dit percentage bij het korps slechts op 18% zit.

De politiechef heeft zich voor dit plan laten adviseren door PvdA-politica Fatima Elatik die sinds 2015 ingehuurd wordt als directeur diversiteit. Het valt mij op dat in de media haar salaris constant breed wordt uitgemeten. Zij ontvangt voor haar functie namelijk €12.000 exclusief BTW per maand. Natuurlijk, dat klinkt voor velen als een hoop geld en dat is het ook zeker. Maar vergeet niet dat deze vrouw een zelfstandig ondernemer is en omgerekend een krappe €75 per uur vangt voor haar werkzaamheden. Ze werkt namelijk veertig uur per week voor de politie in Amsterdam. Dat bedrag is helemaal niet zo hoog wanneer jij je bedenkt dat een zelfstandige hier alle kosten van moet betalen. Sterker nog, omgerekend vind ik €75 nog best bescheiden voor iemand met haar ervaring. Ik weet dat er met gemak projectleiders bij de overheid worden ingehuurd voor €100 of meer per uur. En trust me, die doen hun werk echt niet voor minder.

De oplossing?

In veel landen is het dragen van een hoofddoek bij de politie al de normaalste zaak van de wereld geworden. In Londen stond men het in 2001 al toe en ook landen als Noorwegen en Zweden doen er niet moeilijk over.

Ik ga zelf niet over de oplossing, maar ben wel een voorstander van de hoofddoek op maat. In Canada hebben ze bij de politie bijvoorbeeld drie hijabs getest. Uiteindelijk kozen zij één model die het beste geschikt zou zijn voor het werk bij de politie. Op die manier zorg je ervoor dat de politie ook beter aansluit bij de samenleving, makkelijker zijn werk kan doen en de hoofddoek past bij de functie. En mochten ze het lastig vinden om de juiste hoofddoek te kiezen, dan wil ik daar best over meedenken :-).

Groetjes,

Aileen

Laat ik voorop stellen dat ik geen expert ben op het gebied van hoofddoeken, het Islamitische geloof of religie in het algemeen. Ik heb Bestuurskunde en overheidsmanagement gestudeerd en daarnaast Mode. Door de combinaties van deze twee interesses en het concept Prettybusiness (een blog over zakelijke mode en uiterlijke verzorging voor professionals) dat hieruit is ontstaan, heb ik besloten om hier een artikel over te schrijven. Als bronnen heb ik gebruik gemaakt van de huidige en oudere nieuwsberichten, maar de visie die ik weergeef is enkel en alleen mijn persoonlijke mening.