Effect economie op mode

De economische crisis. Op het journaal werden de cijfers en bijbehorende grijze mannen ons om de oren gegooid. En het kan je ook niet zijn ontgaan. Vrijwel iedereen kent wel iemand die is ontslagen of weet dat dit gaat gebeuren en op zoek is naar een andere baan. Maar het gaat weer ‘de goede kant op’, zo vertellen de economen ons tegenwoordig via hetzelfde journaal.

En ja, ik wil het graag geloven. Dat het allemaal goed gaat en dat de economie gaat groeien. Feit blijft dat er nog steeds mensen worden ontslagen als gevolg van de economische crisis. Of mensen die al tijden thuis zitten omdat ze geen werk kunnen vinden.

Laatst sprak ik een collega hier over. Hij vertelde mij dat hij zag dat de economische crisis en de toenemende onzekerheid effect heeft op de wijze waarop mensen zich kleden. Mijn interesse was meteen gewekt en ik vroeg hoe hij dit zo kon zien. Hij gaf aan dat mensen zich duidelijk netter gaan kleden naarmate de onzekerheid over het werk groter wordt. Men wordt zich bewust van zijn of haar positie en dit is het gevolg daarvan, zo onderbouwde hij.

Interessant! Daar wil ik meer over weten, dacht ik. Vandaag neem ik jullie mee in de zoektocht naar het antwoord op de vraag: heeft de economische crisis effect op de mode? En zo ja, welk effect?

Lange rokken, goede economie

In 1926 kwam de Amerikaanse econoom George Taylor met de hemline index. Hierin legde hij de relatie tussen de lengte van dames rokken en de economische situatie waar de mensen zich in bevinden. En wat bleek? Wanneer de economie slechter gaat blijken de rokken langer te worden.

Dit onderzoek is wel erg oud maar blijkt een goed algemeen beeld te schetsen. Zeker als ik het ga vergelijken met uitkomsten van andere onderzoeken op dit gebied. Zo onderstreepte de Vlaamse politicoloog Helmut Gaus de relatie tussen de economische crisis en kleding in zijn onderzoek ‘Mens en Mode'(1992). Hij bevestigde bijna 80 jaar na de hemline index deze theorie en voegde hier aan toe dat de mode soms zelfs voor loopt op de economie.

Als criticus kun je natuurlijk zeggen dat de wisseling tussen roklengtes voort komt uit het feit dat mensen graag experimenteren. En dat mode ontwerpers iedere keer weer wat nieuws bedenken om te zorgen dat mensen graag kleding kopen. Afgezien van deze onderzoeken denk ik dat veel mensen met een kritisch oog dit zelf ook zullen zien. In tijden van schaarste willen mensen graag laten zien wat ze bezitten en veel stof ziet er luxer uit. Het tegenovergestelde gebeurd in tijden van rijkdom. Mensen gaan minder stof dragen en met gaten in spijkerbroeken werd dit in het begin van de twintigste eeuw toch wel bevestigd. En voor wie op zoek is naar een zakelijke uitstraling in een spijkerbroek met gaten kan het beste dit artikel nog even lezen.

Kleur en economie

Naast de lengte van rokken blijkt ook de kleuren die wij dragen een relatie te hebben met de economie. Gaus toonde in zijn onderzoek aan dat een aantal kleuren kenmerkend waren in bepaalde periodes in de negentiende eeuw. Deze kleuren zouden een afspiegeling zijn  van de economische situatie op dat moment.

1964-1966:ronde halslijn

In deze periode worden jongeren mondiger en proberen voor zichzelf op te komen. Ze worden nog niet door iedereen serieus genomen. Het modebeeld is bescheiden: kleine kragen en hoge, ronde halslijnen bepalen het modebeeld. De kleuren groen en blauw worden in deze periode veel gedragen.

1967-1970: rood, oranje en geel

Dit is de ‘flowerpower’ periode waarin de jongeren zich afzetten tegen de maatschappij. Met veel blote armen, benen en voeten willen zij zich verzetten tegen ieder vorm van onderdrukking. De kleuren rood, oranje en geel worden vaak gecombineerd in bloemenprints.

1971-1983: donkerder

In deze tijd nemen de mensen afscheid van de flowerpower periode. Ze worden zich bewust van problemen in de wereld zoals vervuiling en atoomwapens. De kleuren worden donkerder en af en toe gecombineerd met pastel tinten.

1983-1985:grijs en zwart

Mensen krijgen steeds meer te maken met angsten en worden bang voor oorlog, werkeloosheid en ziektes zoals Aids. De prints verdwijnen uit het modebeeld en effen kleuren worden steeds meer gedragen. De kleuren zijn donker en de hals vaak laag uitgesneden.

Conclusie

Dat de economie en de maatschappelijke situatie invloed uitoefent op de mode moge duidelijk zijn. En dat is ook niet zo raar. Mensen laten een deel van zichzelf zien met kleding. Ze kunnen hun (on)vrede uiten, stemming uitdrukken en zelfs een politieke voorkeur laten zien. Persoonlijk moet ik mijn lachen dan ook altijd inhouden als mensen zeggen dat ze niets met mode hebben. Iedereen heeft iets met mode, of je het nu wilt of niet. De kleding die je aan hebt is ooit ontworpen, uitgetekend en er is een stof bij uitgezocht voordat het gemaakt werd. Of jij jezelf er nu in verdiept is een tweede verhaal maar mode heb je aan, altijd. Het is misschien niet altijd de mode die je op dat moment in een tijdschrift ziet staan maar dat is de huidige mode. En wat jij op dat moment aan hebt kan wel mode zijn uit een andere tijd, andere subgroep of andere cultuur  bijvoorbeeld. Maar dit verhaal even ter zijde.

Ik ben tot conclusie gekomen dat de economische situatie effect heeft op het huidige mode beeld. Niet alleen het model van onze kleding maar ook de prints en kleuren verschillen sterk en hangen in grote lijnen af van de economische situatie.  Met bovenstaande onderzoeken in mijn achterhoofd kan ik dan ook wel verklaren waarom mensen  in economisch onzekere tijden zich netter gaan kleden. Wie onzeker is gaat op zoek naar manieren om zich zekerder te voelen. In dit soort situaties grijpen mensen terug naar de basis, naar wat hen altijd geleerd is over wat goed en niet goed is. Als basis krijgen de meesten mee dat een pak nette kleding is, net zoals het strijken van een overhemd en het juist strikken van je stropdas. Logisch dat mensen zich in economisch onzekere tijden zich netter gaan kleden. Het is niet alleen om je baas te laten zien dat jij je bewust bent van je functie op het werk maar ook om zelf een gevoel van zekerheid te ervaren.

En waarom ook niet? Zelfverzekerde werknemers zijn gelukkiger en presteren beter. Dus gewoon dat zwarte colbert aantrekken als jij een onzekere dag hebt. Ik zou zeggen: probeer het eens een keer uit. Misschien heeft het wel effect!

Merken jullie iets van de crisis als het gaat om kleding op de werkvloer? Herkennen jullie bovenstaande onderwerpen? Laat het mij en de andere lezers weten door een comment hier onder.

Groetjes,

Aileen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge