Vanaf volgend jaar krijgen de medewerkers van de brandweer een nieuw uniform. En het was de hoogste tijd, aangezien het huidige kledingpakket al sinds de jaren negentig wordt gedragen en niet meer goed past bij het werk dat de brandweer anno 2020 doet. In dit artikel laat ik je het nieuwe uniform zien én vertel ik je er natuurlijk alles over.
De huidige werkkleding
Het idee voor nieuwe kleding komt niet uit de lucht vallen. Binnen de brandweer werd er al langer gesproken over de plannen om een uniform te ontwikkelen.
Voor alle werkzaamheden buiten de kazerne heeft de brandweer op dit moment alleen uitrukkleding. Deze kleding beschermt goed tegen heftige branden (voldoet aan de norm EN-469), maar is fysiek zwaar om te dragen. Het is een pak dat bestaat uit een broek en een jas die gemaakt zijn van een dikke, beschermende stof.
Op de kazerne zelf wordt er op dit moment speciale kazernekleding gedragen. Deze wordt nu vervangen door het operationele uniform, dat naast het werk op de kazerne ook geschikt is voor lichte werkzaamheden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld liftopsluitingen en reanimaties.
Tijd voor vernieuwing
Wat ook meespeelt, is het feit dat de organisatie van de kleding binnen de brandweer erg versnipperd is. Er zijn landelijke richtlijnen en afspraken gemaakt, maar de vijfentwintig brandweerregio’s zijn zelf verantwoordelijk voor hun uitrusting en hebben dus losse contracten met leveranciers. Door het project landelijk op te pakken wil men één pakket ontwikkelen waardoor er uniformiteit ontstaat, de brandweer herkenbaarder wordt en natuurlijk de veiligheid is gewaarborgd.
Brandweerregio Haaglanden heeft hierin het voortouw genomen. Het ontwerp dat zij hebben bedacht is vervolgens als basis gebruikt voor de nieuwe kleding. De verdere ontwikkeling van de kleding wordt gedaan onder leiding van Brandweer Nederland in samenwerking met het IFV, het Instituut Fysieke Veiligheid. Daarnaast is er een ontwerper bij betrokken geweest die gespecialiseerd is in werkkleding.
Brandweer draagt vanaf volgend jaar dit uniform
Het nieuwe pakket bestaat uit een combinatie van kledingstukken en accessoires, waarbij er een onderscheid wordt gemaakt tussen de dames en de heren. En dat is nieuw, aangezien de huidige kleding voor beiden is gemaakt en daardoor bij de dames niet altijd goed aansluit.
Het nieuwe, standaard kledingpakket bestaat uit een polo met een korte mouw, eentje met een lange mouw, een softshell jas, doorwerkjas, polosweater, ondershirt, broek, riem en sokken.
Daarnaast is er een aantal aanvullende artikelen waar brandweerkazernes voor kunnen kiezen. Niet iedere regio voert immers even vaak dezelfde werkzaamheden uit. Het aanvullende pakket bestaat uit schoenen, een werkjas, cap en muts.
Normering en bescherming
Wat mij direct opviel is dat de kleding, in tegenstelling tot het uitrukpak, niet is voorzien van fluorescerende strepen. Er zijn alleen enkele reflecterende details in verwerkt, zoals op de mouwen, aan de zijkant van de shirts en op het bovenbeen.
Wanneer ik navraag doe bij het IFV blijkt men hier bewust voor te hebben gekozen. Voor de lichtere werkzaamheden hoeven de brandweermedewerkers niet te voldoen aan de zichtbaarheidsnorm NEN-EN-ISO 20471. Het operationele uniform zal namelijk niet worden gedragen bij werkzaamheden aan de openbare weg. Wanneer dit wel het geval is, dan moet de leidinggevende bij de brandweer aangeven dat het uitrukpak gedragen moet worden.
Om ervoor te zorgen dat de kleding niet wordt gedragen door andere beroepsgroepen, is het ontwerp gedeponeerd. Dit houdt in dat het niet na mag worden gemaakt, tenzij IFV hiervoor toestemming heeft gegeven.
Test en aanbesteding
Het operationele uniform is inmiddels uitgebreid getest. Afgelopen mei hebben alle vijfentwintig regio’s tien kledingpakketten ontvangen, waardoor in totaal tweehonderdvijftig medewerkers deze gedurende vier tot zes weken konden dragen. Inmiddels zijn alle opmerkingen over de nieuwe kleding verwerkt en in september is er een akkoord bereikt over de inkoop en distributie van de kleding.
Nu is het dus tijd voor een nieuwe fase: op zoek naar een producent. Vanwege de grootte van de opdracht zal er een Europese aanbesteding plaatsvinden. Volgens Brandweer Nederland spelen eisen rondom duurzaamheid, comfort en veiligheid hierin een belangrijke rol. Op welke manier dit precies ingevuld gaat worden, dat is nog niet duidelijk. Dit zal de winnende partij aan moeten geven.
Het doel is om de eerste kledingpakketten in het derde kwartaal van 2021 aan te leveren. Omdat alle regio’s op dit moment werken met verschillende contracten met bijbehorende looptijden, hebben zij vijf jaar de tijd om over te gaan op het nieuwe uniform. Dus tot 2026 is het nog mogelijk dat je het oude pak op straat zult zien.
Nog meer plannen
Naast het operationele uniform is Brandweer Nederland in samenwerking met het IFV bezig met een nieuw uitrukpak. Want ook deze is verouderd en toe aan verbetering. Het ontwerp van dit nieuwe pak is al gereed, alleen is het aan de regio’s om deze nu te bestellen. Mocht je nieuwsgierig zijn, in onderstaande video kun je het nieuwe uitrukpak bekijken.
Vrouwen binnen de brandweer
Het is goed om te zien dat de brandweer het moment van nieuwe kleding aangrijpt om ook direct een pakket voor dames te maken. Het netwerk brandweervrouwen is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling hiervan en de kleding is vervolgens ook uitgebreid door vrouwen getest. En dat is maar goed ook, want het was de hoogste tijd.
Mijn schoonmoeder was bijna dertig jaar geleden de eerste vrouw bij de vrijwillige brandweer in Bennebroek. Zij heeft mij wel eens verteld dat ze zelf coupenaden maakte in haar pak zodat het wat beter aansloot op haar lichaam. Maar ook de laarzen en handschoenen pasten niet goed omdat ze veel te groot waren. Grappig detail: als statement droeg ze tijdens een officiële bijeenkomst ooit een rode das in plaats van een blauwe. Op die manier wilde ze zich onderscheiden en laten zien dat deze kleur beter stond bij het uniform. Het werd haar niet in dank afgenomen, maar ze had haar punt gemaakt.
Zelf zal ze het nieuwe pak niet meer aan kunnen trekken, want na vijfentwintig jaar stopte ze met haar werkzaamheden. Maar voor de huidige en nieuwe dames is er dan eindelijk een passend pakket, wat ik een goede ontwikkeling vind. Het zijn immers de mensen die ons leven redden wanneer we in nood zitten. En goede werkkleding is dan essentieel.
Mocht je op de hoogte willen blijven of meer willen weten over van operationele uniform, check dan de speciale webpagina van Brandweer Nederland.
Groetjes,
De informatie in dit artikel is afgestemd met het IFV. Mochten er inhoudelijke vragen zijn over de nieuwe kleding, dan kun je contact met hen opnemen via operationeeluniform@ifv.nl.
