Californië maakt wet tegen kapseldiscriminatie op het werk

Ik kan mij het voorstellen dat bij het lezen van de titel je wenkbrauwen omhoog gingen. Want hoezo is er kapseldiscriminatie? En is het zo’n groot probleem dat daar regels voor opgesteld moeten worden? Jawel, het is zeker een groot probleem. En Californië maakt nu een wet tegen kapseldiscriminatie op het werk…

Discriminatie

Deze Crown wet, de afkorting voor Creating a Respectful and Open Workplace for natural hair, is hoofdzakelijk gericht op Afro Amerikanen die vanwege hun kroeshaar gediscrimineerd worden. Holly Mitchel, een senator in Californië, heeft het wetsvoorstel ingediend.

”Historisch gezien worden donkere mannen en vrouwen op het werk en op scholen aangesproken wanneer ze kapsels dragen die passen bij hun cultuur. De maatschappelijke ideeën over wat wel en niet representatief is komt voort uit de witte, Europese cultuur. Deze standaarden zie je terug in de media en worden vervolgens de norm op scholen en werkplekken.”

Mitchel diende het voorstel in toen Chastity Jones, een dame uit Alabama, een klacht had ingediend bij het gerechtshof omdat ze haar dreadlocks moest afknippen vanwege haar werk. Jones gaf aan dat een blanke medewerker van Human Resource haar vertelde dat het kapsel inging tegen de regels van het bedrijf omdat de dreadlocks er rommelig uit zouden zien. Voor Jones was dit een verrassing, aangezien ze al bij het bedrijf werkte terwijl ze dat kapsel droeg. Uiteindelijk werd er geoordeeld dat er bij het verzoek om het kapsel aan te passen geen sprake was van discriminatie.

Niet de enige

Californië is de eerste Amerikaanse staat die deze wet invoert, maar zeker niet de enige die met deze vorm van discriminatie te maken heeft. De stad New York heeft in februari ook al aangegeven dat kapsels nu onder de anti-discriminatie wet vallen omdat zij het een vorm van racisme vinden. 

En inmiddels zijn ze in New Jersey ook bezig met een wet die het verbiedt om mensen op basis van kapsels te discrimineren. 

In Nederland

Is dit een ver van je bed show? Nee, zeker niet. Je hoort er in Nederland weinig over, maar ook hier speelt dit thema een rol. Zo heb ik donkere dames bij mijn vorige werkgever weleens horen klagen over de manier waarop mensen tegen hun haren aankijken. Daarnaast hoorde ik zangeres India Arie in het nummer I Am Not My Hair samen met Akon zingen over de gevolgen van het aanpassen van je kapsel wanneer je kroeshaar hebt. Maar in het Nederlandse nieuws lees je er niet veel over.

Wellicht komt dat omdat er in 2005 al een uitspraak is geweest over een zaak waarin een man geweigerd werd voor een managementfunctie bij een Amsterdamse sportwinkel. Hij werkte er al vier jaar als verkoper en gedurende deze periode was zijn rastakapsel nooit een probleem. De keuze voor zijn haardracht had te maken met het feit dat de man aanhanger was van het Rastafarigeloof. Toen hij intern solliciteerde voor de functie als manager kreeg hij te horen dat zijn kapsel hier niet bij hoorde. De Commissie Gelijke Behandeling oordeelde dat dit niet was toegestaan, mede omdat de man er al werkte en het Rastafarigeloof officieel is erkend als godsdienst.

In dit geval heb je te maken met meerdere factoren en gaat het niet enkel om het kapsel. Ook godsdienst en het feit dat iemand er al langer werkt speelden mee in het oordeel. 

Een signaal

Hoewel de nieuwe wet gericht is op kapsels, is het inmiddels wel duidelijk dat het niet alleen daar om gaat. Ook hier spelen vele factoren een rol: afkomst, erkenning en godsdienst zijn enkele belangrijke factoren. Dat maakt het meteen ook lastig om wet te handhaven. Want hoe weet je of je gediscrimineerd wordt op basis van je haar? Zullen mensen met deze wet niet gewoon een andere reden verzinnen wanneer ze iemand met kroeshaar willen ontslaan?

Het is lastig te zeggen of te beoordelen wanneer je, zoals ik, bent geboren met gladde haren. Gisterenavond besloot ik het tijdens een etentje bij mijn buren te vragen aan mijn buurman. Hij is geboren met kroeshaar en draagt zijn haar in lange rasta’s. En ja, ook hem heeft het wel eens belemmerd tijdens zijn carrière in de horeca. Zodra ik doorvraag omschrijft hij zijn haar als ‘een ramp’. Er niks aan doen is geen optie, dus draagt hij het als rasta’s. 

Wanneer ik vertel over de wet in Californië is hij aangenaam verrast. Hij vindt het een goed initiatief. Maar ook hij weet dat het lastig is om te handhaven. ”Ik heb nog nooit meegemaakt dat iemand mij direct vertelde dat mijn haar een probleem is. Maar je weet het, je voelt het. Alleen zal niemand het toegeven omdat je iemand in Nederland op basis daarvan niet mag afwijzen. Toch is het goed dat deze wet wordt doorgevoerd. Het is een signaal.” En hij heeft gelijk, het is een duidelijk signaal. 

Wat is representatief?

Wat mij het meeste fascineert is het feit dat deze wetten niet alleen een probleem blootleggen, maar vooral onze denkwijze over wat representatief is. Wat wij wel of niet professioneel vinden hangt sterk samen met onze cultuur, dat weten we wel. Maar we zijn ons vaak niet bewust van het feit dat we niet in één cultuur leven. En dat er mensen zijn die er serieus last van hebben als wij onze ideeën opleggen bij een ander. Zeker wanneer je bent geboren met bepaald haar is dat iets waar je niks aan kan doen. Het is wie je bent.

Hoe naar de aanleiding ook is dat deze wet is doorgevoerd, het is een goede boodschap richting de maatschappij. Het zorgt ervoor dat we kritisch kijken naar hoe wij oordelen en wat wij representatief vinden.

Groetjes,

Aileen