Japan is een land dat bekend staat om hun strenge regels rondom schooluniformen. Studenten moeten niet alleen bepaalde kleding dragen, maar dienen zich ook te houden aan verschillende regels rondom haardracht en ondergoed. Hoewel het al een jarenlange traditie is, is niet iedereen blij mee met deze regels. Er worden inmiddels zelfs juridische stappen ondernomen.
Wit ondergoed als onderdeel van de dresscode
Afgelopen jaar werd er onderzoek gedaan naar de dresscodes die Japanse scholen hanteren. Hieruit bleek dat 58% van de scholen wit ondergoed van de studenten eist. De gedachte achter deze kleur is dat het ondergoed niet mag afleiden. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat sommige scholen met regelmaat de kleur van het ondergoed controleren. De vrouwelijke studenten, vaak tussen de twaalf en vijftien jaar oud, moeten hun behabandje laten zien door deze via de kraag omhoog te trekken.
Dresscode van Japanse scholen blijkt schending van mensenrechten
Er hoeven dus geen kledingstukken uitgetrokken te worden en de controle wordt gedaan door een vrouwelijke docent. Toch vindt de Japanse Orde van de Advocaten dit te ver gaan: “Iemand bevelen om zijn ondergoed te tonen is een schending van iemands mensenrechten. Het is niet acceptabel, simpelweg omdat het een kind is dat het bevel krijgt.”
De organisatie heeft een rapport geschreven waarin wordt opgeroepen om de schoolregels te hervormen. Naast de kritiek op de eisen rondom wit ondergoed worden er ook verschillende kledingvoorschriften en haardrachten besproken. Er worden vragen gesteld bij onder meer het feit dat deze regels afhankelijk zijn van het geslacht. Dat de studenten worden beperkt in het gebruik van sociale media ter bescherming van hun privacy vindt men ook opmerkelijk. Want ondertussen zijn de studenten verplicht om een naambordje te dragen. Daardoor zijn hun namen duidelijk zichtbaar wanneer ze naar school gaan of er vandaan komen.
De Orde van de Advocaten wil dat de regels worden herzien. Volgens de advocaten moeten de regels rationeel zijn en rekening te houden met de rechten van kinderen. Daarnaast vindt de Orde dat kinderen betrokken moeten worden bij de herziening zodat de regels ook voor hen te begrijpen zijn.
Japanse scholen zijn niet de makkelijkste
Deze maand heeft een woordvoerder van het Japanse Ministerie van Onderwijs scholen opgeroepen om gehoor te geven aan de oproep. “De scholen die regels hebben voor wit ondergoed, hebben ze over het algemeen al lang geleden ingevoerd. Naarmate de opvattingen over individuele rechten veranderen, is het voor scholen nodig om hun beleid opnieuw te bekijken.”
Toch is het de vraag of scholen hun beleid zullen herzien. In februari werd er uitspraak gedaan in een rechtszaak waarin een studente haar school aanklaagde vanwege de dresscode. Het meisje kreeg herhaaldelijk te horen dat ze haar donkerbruine haren zwart moest verven. Men geloofde namelijk niet dat dit haar natuurlijke haarkleur was omdat de meeste Japanners zwart haar hebben. Aangezien het kleuren van het haar verboden is op school moest zij, hoe ironisch, de haren zwart verven. Toen ze dit weigerde kreeg ze te horen dat ze niet meer welkom was en werd ze van het rooster verwijderd.
De rechter oordeelde dat een school gekleurd haar mag verbieden omdat dit een legitiem en educatief doel zou hebben. De school kreeg alleen een boete van 330.000 Yen (omgerekend ruim 2.700 euro) omdat het de student niet van het rooster had mogen verwijderen.
Hoe vooruitstrevend het idee van de Orde van de Advocaten ook is, het lijkt erop dat Japan nog niet klaar is voor een nieuw beleid. Want zolang rechters vinden dat de regels een educatief doel hebben is er voor de scholen weinig reden om deze aan te passen. Ik ben benieuwd hoeveel scholen gehoor gaan geven aan de oproep.
Groetjes,
Aileen
