Het uiterlijk als wapen tegen mannelijke concurrentie

Het uiterlijk en je carrière, het is en blijft een lastig onderwerp. Tot hoe ver pas jij je uiterlijk aan voor je baan? Waar ligt de grens? Ik krijg vaak vrijwel dagelijks reacties van mensen die het belachelijk vinden dat het uiterlijk überhaupt een issue is op het werk. Want het gaat om de inhoud, en niet om de verpakking. De Engelse socioloog Catherine Hakim is het daar niet mee eens. Sterker nog, zij vindt dat vrouwen het uiterlijk als wapen tegen mannelijke concurrentie moeten gebruiken. Zij noemt het erotisch kapitaal.

Het uiterlijk als wapen tegen mannelijke concurrentie

 

Wat is erotisch kapitaal?

Bovenstaande stelling is nogal controversieel en de boeken van Hakim zorgen dan ook vaak voor discussies en ophef. Niet iedereen deelt haar mening, maar haar visie is wel interessant. Om die reden deel ik hem vandaag met jou.

Hakim spreekt in deze discussie over het ‘erotisch kapitaal’. Dit klinkt als iets dat direct met seks te maken heeft, maar het heeft te maken met meer factoren. Erotisch kapitaal gaat om de uitstraling, de houding van iemand, de manier waarop iemand zichzelf verzorgd, kleed en omgaat met andere mensen. De vraag of iemand wel of niet charmant is. En ondanks het woord ‘charme’ door bepaalde mensen negatief wordt ingevuld, het heeft invloed op je leven.

Ze geeft daarbij aan dat mannen ook erotisch kapitaal bezitten, maar dat dit veel minder is dan bij vrouwen. Als voorbeeld noemt ze advertenties waarbij in negentig procent van de gevallen een vrouw wordt afgebeeld. Dat komt ook simpelweg omdat vrouwen eerder als aantrekkelijk worden gezien. Ook in de entertainment zijn het de vrouwen die de glamour uitstraling hebben, terwijl het uiterlijk van mannen veel minder aandacht krijgt. Maar één van de belangrijkste factoren is het feit dat vrouwen over het algemeen veel meer tijd en aandacht aan hun uiterlijk en sociale vaardigheden besteden. Dat wil niet zeggen dat ze daardoor socialer zijn, maar ze doen er over het algemeen wel meer moeite voor.

 

Erotisch kapitaal op het werk

Hakim zegt dat erotisch kapitaal net zo goed aanwezig is op de arbeidsmarkt, alleen dat het minder zichtbaar is. Mensen die mooier zijn, die verdienen gemiddeld meer geld. Dit is geen aanname, maar onderzocht tijdens studies. Maar mooie mensen zijn ook eerder geneigd om een te solliciteren voor functies waarbij het uiterlijk een relatief grote rol speelt. Dus op die manier wordt de selectie op de arbeidsmarkt eigenlijk al gedaan door de mensen zelf.

Ondertussen is de wereld van uiterlijke presentatie in de afgelopen jaren ook sterk aan het veranderen. Je kunt steeds meer aan jezelf (laten( doen en het is ook steeds normaler dat mensen zichzelf mooi maken. Daardoor is de standaard ook veel hoger geworden. We vinden mensen minder snel aantrekkelijk omdat we steeds meer mooie mensen zien. Maar ook zijn er steeds meer cursussen op het gebied van presentatie en sociale vaardigheden.

 

En de feministen?

Deze ideeën schuren behoorlijk tegen de visie van vele feministen aan, geeft Hakim aan. Zelf zegt ze dat feministen zich lange tijd tegen alle vormen van uiterlijke presentatie hebben verzet, tenzij het om diversiteit van vrouwen gaat. Want toen een donkere atlete meedeed aan de missverkiezing van Engeland, toen werd dat wel gewaardeerd. Zeker omdat ze uiteindelijk ook won. Het feit dat een donkere vrouw won, dat was goed voor de diversiteit. En toen werden missverkiezingen in eens wel gewaardeerd.

Zelf is van mening dat feminisme op deze manier niet veel goeds heeft gedaan voor vrouwen. Ze zegt dat het beeld is ontstaan dat vrouwen door mannen gedwongen worden om er mooi uit te zien. Op die manier zijn slimme en mooie vrouwen het slachtoffer geworden van feminisme. In haar boek Honey Money zegt ze het volgende:

(…) Feministen creëren vaak een valse tegenstelling. Een vrouw wordt ofwel gewaardeerd om haar menselijk kapitaal (haar brein, haar opleiding, haar ervaring en toewijding) ofwel om haar erotisch kapitaal (schoonheid, elegant figuur, kledingstijl, charmes). Vrouwen worden niet aangemoedigd om beide te hebben.’ Maar ‘lekker’ zijn en slim tegelijk kan wel degelijk. (…)

 

Haar advies

Het advies van de socioloog is om als vrouw gebruik te maken van je sociale kapitaal. Je moet lopen op twee benen, zo zegt ze. Dus als je slim en mooi bent, waarom zou je dan niet beide facetten op het werk inzetten? Zeker omdat mannen over het algemeen oververtegenwoordigd zijn op het werk. Door gebruik te maken van het erotisch kapitaal kunnen vrouwen de achterstand op mannen inlopen.

 

Mijn mening

Ik moet eerlijk tegen je zijn. Toen ik de visie van Hakim las in een artikel van de Intermediair, was ik niet erg van deze vrouw gecharmeerd. Bij mij wekte het vooral een gevoel van verzet op. Maar het triggerde mij en dus ging ik meer lezen over deze socioloog. Ik wilde meer weten over haar ideeën. Toen vond ik onderstaande video op Youtube waarin zij haar visie precies uitlegt. Mocht je een klein half uurtje de tijd hebben en geïnteresseerd zijn, dan raad ik het je zeker aan om deze te kijken.

 

Maar ik vind dat ze toch wel een punt heeft. Niet iedere vrouw zal zich goed voelen bij het inzetten van dit erotisch kapitaal en het is ook zeker niet altijd geschikt, niet in iedere branche. Daarnaast is het ook de vraag hoe je het inzet, want er bestaan vele mogelijkheden. Wanneer is iets charme en wanneer ga je over een grens? En is het dan de grens voor jezelf of de omgeving? Of zijn we daadwerkelijk conservatief en zouden we hier meer voor open moeten staan?

Het zijn vele vragen die nog beantwoord moeten worden. Ik zou ook niet zeggen dat ik haar visie één op één zou overnemen. Maar er zit wat mij betreft wel een kern van waarheid in.

 

 

Hoe denk jij hier over?

 

Groetjes,

Aileen

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge