Je werkgever heeft niets te maken met jouw gewicht

Volgens de Arbo Unie wordt het tijd dat werkgevers het gesprek aangaan met ‘ongezonde’ medewerkers. Mensen die te dik zijn of niet gezond genoeg leven moeten aangesproken kunnen worden. Want gezonde mensen voelen zich beter en kosten de maatschappij minder geld. Maar wie of wat bepaalt nu eigenlijk of je gezond bent?

Je werkgever als schoolmeester

Een aantal dagen geleden las ik het statement van de Arbo Unie in de Gelderlander. De kop van het artikel was duidelijk: ‘Leidinggevende moet kunnen zeggen dat iemand te dik is en te weinig beweegt’. Het lijkt een titel die vooral is geschreven om aandacht te trekken. Maar nee, het vat daadwerkelijk de inhoud van het verhaal samen. Omdat deze organisatie zich bezighoudt met vitaliteit op het werk vinden ze kennelijk dat de werkgever op de stoel van de arts mag gaan zitten. Om jou als werknemer te vertellen dat je te dik bent.

Om het statement wat kracht bij te zetten kwam de Arbo Unie met onderzoeken en cijfers. Zo blijkt de helft van de bedrijven niet met de medewerkers te spreken over een gezonde levensstijl. Ook blijkt veertig procent van de medewerkers ongezond te leven en hetzelfde percentage vindt het fijn als de werkgever helpt om dit te verbeteren. Allemaal mooie cijfers. Nou, waar wacht je nog op?

Ik wacht vooral op een escalatie. Want wie dit in de praktijk wil gaan invoeren, zal op een hoop verzet kunnen rekenen. En nee, niet omdat we niet willen praten over gewicht. Niet omdat we te gevoelig zijn of onmogelijk om kunnen gaan met kritiek. Nee, omdat overgewicht onderschat wordt.

Hoe bepaal je een gezond gewicht?

Wanneer het simpel zou zijn om af te vallen, dan zou een groot deel van de bevolking dit al lang hebben gedaan. Want in een maatschappij waarin een slank lichaam het schoonheidsideaal betreft is dit voor velen een ultiem doel. Als je er maar slank uitziet, dan ben je vast mooi.

Laten we het eerst eens hebben over de term ‘slank’ en ‘normaal’. Om dit te definiëren heeft Adolphe Quetelet (1796-1874) ooit het BMI systeem uitgevonden. Deze Belg bedacht deze formule waarbij je aan de hand van je lichaamslengte weet wat je zou moeten wegen. Alles daar onder betrof ondergewicht en daar boven overgewicht. Quetelet is een wiskundige en sterrenkundige en geen arts. Maar toch blijft men tweehonderd jaar na dato nog vasthouden aan dit systeem. Ook al heeft de ene grotere borsten, de ander bredere schouders of een bijzonder klein onderlichaam, het BMI systeem wordt nog steeds blind gebruikt.

Er is meer

Nu heb ik het alleen nog gehad over de verhouding in een lichaam. Zaken zoals aanleg, levensstijl, psyche en medicatie spelen daarnaast ook een grote rol bij gewicht. Laat ik mijzelf als voorbeeld nemen. Volgens het BMI systeem ben ik te dik. Maar door de bouw van mijn lichaam is al het gewicht redelijk gelijk verdeeld. Daardoor zijn er mensen die mijn lichaam als vol beschouwen, maar niet als te dik. Aan de andere kant zijn er mensen die mij wel te dik vinden omdat ik niet slank of ‘normaal’ ben. Het is dus puur perceptie.

Maar er zit een geschiedenis achter mijn gewicht. Ik ben sinds mijn tienertijd jarenlang bezig geweest met diëten. Dat begon toen ik thuis woonde, maar werd tijdens het volgen van een mode-opleiding extremer. Ik zag tijdens deze studie allemaal zeer slanke dames om mij heen en kon met een strikt dieet nog net aan een ‘normaal’ gewicht handhaven. Denk daarbij aan confectiemaat 38/40. Maar de lol was er wel vanaf. Ik at niets meer dat niet in een boekje stond of waarvan ik niet exact het aantal calorieën wist.

Toen ik daarna Bestuurskunde ging studeren kwam ik aan. Ik vond het, in tegenstelling tot mijn mode-opleiding, een geweldige studie maar moest veel leren. Zoveel dat ik amper tijd had om te bewegen. Ik baalde van mijn gewicht, maar was ondertussen enorm gelukkig omdat ik dingen leerde die ik interessant vond. Ik groeide langzaam naar maat 44. Uiteindelijk ben ik jarenlang op deze maat blijven hangen.

De invloed van ziekte en medicatie 

Tot ik drie jaar geleden de ziekte van Ménière kreeg. Ik kreeg aanvallen waarbij ik urenlang ziek en duizelig op bed lag. Ook tussendoor had ik last van duizelingen waardoor ik uiteindelijk niet meer durfde te fietsen. Ik ben nooit een sporter geweest, maar heb altijd veel gefietst. Dus toen dit weg viel kwamen er opnieuw wat kilo’s bij. Inmiddels heb ik maat 46/48. Je kunt dit dik vinden, maar dit is niet mijn grootste zorg.

Mijn gewicht is een combinatie van beweging, medicatie, ziekte en aanleg. Alles hangt met elkaar samen. Door de anticonceptiepil ben ik waarschijnlijk al vanaf mijn tienertijd wat voller. Maar door de ziekte van Ménière kan ik minder bewegen en de inmiddels zware medicatie maakt mij ook nog extra moe. Dus is mijn beweging beperkt tot korte wandelingen en lichte yoga oefeningen.

Natuurlijk zou ik ervoor kunnen kiezen om alleen nog op sla en water te gaan leven. Dat vind ik het alleen niet waard. Afvallen is simpelweg geen prioriteit. Ik wil weer beter in mijn vel zitten. Omdat ik sinds kort weer aan het fietsen ben weet ik dat mijn lichaam vanzelf weer sterker en fitter zal gaan worden. En waarschijnlijk zal ik ook iets afvallen. Maar nummer één is voor mij gelukkig zijn en vertrouwen hebben in mijn lichaam. Hoe het eruit ziet interesseert mij nu even niks.

Je werkgever heeft niets te maken met jouw gewicht

Aangezien ik voor mijzelf werk heb ik geen werkgever die hier iets over zou kunnen zeggen. Maar beeld je eens in dat dit wel het geval zal zijn. Dat mijn werkgever mij zou gaan vertellen dat ik te dik ben en moet afvallen. De kans is groot dat hij of zij geen idee heeft van wat er allemaal is gebeurd met mijn lichaam. Maar ik ben niet de enige. Heel veel mensen hebben een geschiedenis wanneer het gaat om gewicht. Ik ken een vrouw die op jonge leeftijd zoveel verschillende diëten heeft geprobeerd waardoor ze nu niet eens meer slank kan worden. Haar lichaam is verpest en werkt gewoon niet meer zoals het zou moeten.

Stel je dan eens voor dat je werkgever, iemand zonder medische achtergrond, gaat vertellen dat je te dik bent. Puur op basis van perceptie. Het idee alleen al is waanzin. Het is pure arrogantie. Alsof jij kunt gaan bepalen voor een ander of diegene wel of niet te dik is. Of diegene wel of niet gezond leeft. Wat is eigenlijk gezond leven? Is dat één patatje per week of twee? Is dat iedere dag fietsen omdat je het kan of maximaal eens per week omdat je lichaam niet meer aankan?

Begrijp mij niet verkeerd. Ik zeker voorstander van een gezonde levensstijl. Er is alleen een verschil tussen aanbieden en opdringen. Een werkgever die salades, fruit en een sportlessen aanbiedt doet niets anders dan goed. Het is immers een aanbod waar medewerkers gebruik van kunnen maken. Maar een gesprek aangaan op basis van gewicht, dat is arrogant en bovendien ook nog een schending van de privacy. Laat ons dikke mensen even lekker met rust. We kunnen prima voor onszelf denken.

Groetjes,

Aileen