Wie actief is op LinkedIn, die kan het haast niet zijn ontgaan: zakelijk vloggen is helemaal hip. Wat begon als een trend onder bloggers en YouTubers, is overgeslagen naar bedrijven en ZZP’ers. Ook zij grijpen steeds vaker naar de videocamera. Soms is het leuk, maar heel vaak is het tenenkrommend om te zien. Op LinkedIn wordt ook regelmatig hier over geklaagd. Om die reden sprak ik recent met mijn LinkedIn vriendin, en tevens koningin van de zakelijke (binnenvaart)vlogs, Liana Engibarjan. Ik vroeg haar wat het geheim is van een goede vlog, waar het vaak mis gaat én hoe mensen zich beter voor de camera kunnen presenteren.
Jij bent een tijdje geleden begonnen met jouw vlogs over de binnenvaart, om te laten zien hoe dit werk er uitziet. Tegenwoordig lijkt wel alsof ieder bedrijf dit wil doen door middel van zakelijke vlogs. Wat vind jij hiervan?
”Ik heb sowieso respect voor iedereen die voor een camera durft te staan. Je moet er heel veel lef voor hebben. Maar wanneer ik naar de vlogs op LinkeIn kijk, dan vraag ik mij vaak af waarom iemand dit is gaan doen. Mensen gaan vloggen omdat het hip is, zonder te bedenken wat ze daadwerkelijk hiermee willen bereiken.
Wanneer jij bijvoorbeeld een baan zoekt en jezelf wilt laten zien, dan begrijp ik dat het handig om jezelf te presenteren door middel van een vlog. Zo kan je goed laten zien wat voor persoon je bent en daarmee potentiële werkgevers aanspreken. Wanneer je het omdraait, wanneer je als recruiter een vlog maakt, dan vind ik dat je de plank een beetje mis slaat. Als je in de camera gaat vertellen dat je een kandidaat zoekt, of hoe je op zoekt bent naar kandidaten, dan heb je niets aan een vlog. Daar is het gewoon niet het juiste middel voor. Op die manier wordt de kracht van vloggen onderuit gehaald.
Bovendien, met testen kun je ook een hoop bereiken. Nadine van Gelderen is een goed voorbeeld van een recruiter die met creatieve en grappige teksten op LinkedIn mensen weet te binden. Mensen doen dit alleen niet zo snel tegenwoordig. Want schrijven is niet hip.”
Hoe zouden mensen voor hun werk wel gebruik kunnen maken van de kracht van vloggen?
”Op de eerste plaats is het van belang dat jij jezelf de vraag stelt wat je precies wilt bereiken. Sommige bedrijven vragen een medewerker om bijvoorbeeld iets te vertellen over wat het bedrijf doet. Dan krijgt de medewerker een lijstje met wat er allemaal benoemd moet worden, soms is het tot in detail uitgeschreven. Op die manier creëer je geen vlog, maar maak je een commercieel filmpje. Dat is iets heel anders. Bovendien zit een medewerker hier ook niet altijd op te wachten. Maar het wordt vanuit het management gevraagd, en dus wordt het ineens een deel van het takenpakket van iemand. Terwijl diegene er misschien helemaal niet geschikt voor is. Al deze factoren zie je terug op het beeld. Iemand is onzeker, komt onnatuurlijk en heel geregisseerd over. Dat is gewoon niet leuk om naar te kijken.
In sommige gevallen bedenkt een medewerker zelf dat hij of zij het leuk lijkt om te gaan vloggen. Dan is het een ander verhaal. In dit geval ziet het er vaak veel natuurlijker uit. Wanneer iemand er plezier in heeft en diegene inhoudelijk ook iets interessants te vertellen heeft, dan voegt het iets toe. Wil je als bedrijf een goede vlog, dan kun je ook iemand inhuren die hier ervaring mee heeft. Of je kunt er voor kiezen om een medewerker die het leuk vindt om te doen, maar nog wat onervaren en onzeker is, een cursus vloggen aan te bieden.
Mensen vergeten wel eens dat het eigenlijk helemaal niet normaal is om dit te doen. Je moet best wel een tik van de molen hebben gehad om zakelijk te kunnen vloggen. Ik bedoel, je staat in jezelf te praten waar anderen bij zijn terwijl je een camera vasthoudt. Dit doe ik dus op een beurs met allemaal mensen om mij heen die geen idee hebben wat ik aan het doen ben. Dat is écht heel onnatuurlijk en ongemakkelijk. Je moet dan ook nog jezelf zijn, een goed verhaal hebben, rekening houden met de belichting en nog veel meer andere zaken. En een beetje gek zijn dus.”
Ik zie ook veel ZZP’ers die gaan vloggen. Merk jij verschillen tussen mensen die voor een baas vloggen en ZZP’ers? Presenteren zij zichzelf anders?
”Ja, er is zeker een verschil. Zoals ik al zei worden mensen die vloggen voor een werkgever vaak gevraagd om dit te doen. Het nadeel is dat je dit vaak terugziet op het beeld. Aan de andere kant biedt een werkgever je vaak wel tijd en geld om de vlog te kunnen maken.
Bij ZZP’ers is het een ander verhaal. Zij doen dit naast hun huidige werk en daardoor wordt het vaak afgeraffeld. Meestal wordt het, net zoals bij bedrijven die hun medewerkers inschakelen, ook een commercieel verhaal: ik heb dit en dat gedaan of bereikt, en als jij dit ook wilt, dan moet je naar mij toe komen. Heel vaak vertellen ze dit verhaal terwijl ze op de bank liggen en door middel van de camera op hun telefoon een vlog opnemen.
Vaak is de belichting slecht, de lichaamshouding niet bepaald optimaal en het uiterlijk ook niet echt representatief. De vlog wordt vervolgens slecht bekeken, mensen worden daardoor onzeker en halen na een paar dagen de video van LinkedIn af. Dat is zo zonde. Had er meer tijd in gestopt, het eerst geprobeerd en vervolgens kritisch naar je eigen werk gekeken. Je kunt het altijd een keer testen om er achter te komen of het wat voor jou is, en daarna pas bepalen of je het ook echt op internet gaat zetten.
Ik vind het voor ZZP’ers trouwens een extra gemiste kans. Juist deze mensen zouden heel goed zakelijke vlogs kunnen maken omdat hun bedrijf vaak hun ‘kindje’ is. Ze hebben vaak veel verstand van hun kennisgebied omdat ze alles zelf moeten doen. Bovendien stoppen zij vaak al hun ziel en zaligheid in hun bedrijf. Deze passie en kennis kun je heel goed overbrengen op een vlog. Maar in plaats daarvan vertellen ze een commercieel verhaal.”
Denk je dat een slechte vlog schadelijk kan zijn voor het imago van een bedrijf?
”Ja, dat denk ik zeker. Mensen beseffen zich vaak niet dat ze ook niet overal een vlog over hoeven te maken. Ik ben hier zelf mee begonnen omdat dit de beste manier was om de wereld kennis te laten maken met mijn vakgebied. Kijk, ik kan niet goed schrijven en vind dit ook niet zo leuk. Plus, bij de binnenvaart is er een hoop te zien, dus een vlog is hier zeker geschikt voor. Wanneer ik voor de camera sta, dan ben ik ook mezelf. Aan boord draag ik vaak een overall, maar op een beurs zie ik er met een jurk en pumps weer een stuk netter uit. Dat is de realiteit en daardoor komt het natuurlijk over. En ja, dan kan het zeker schadelijk zijn voor je imago.”
Heb je tips qua kleding en uiterlijke verzorging voor diegene die zakelijk vloggen?
”Ik merk dat het verschil op dit gebied best wel groot is. Over het algemeen doen dames extra veel aan hun uiterlijk, terwijl de heren het juist vergeten. Zo zie ik vaak dat dames ineens heel veel make-up gaan dragen wanneer ze een vlog opnemen. Terwijl ze dit normaal gesproken niet doen. Dat zie je aan hun houding, ze gaan zich anders gedragen. Vaak verandert de gezichtsuitdrukking ook. Er is niets mis met make-up, ik draag het zelf ook wanneer ik een vlog opneem. Maar omdat ik heel vaak make-up draag, voelt het voor mij natuurlijk. Mijn advies is dan ook om geen make-up te dragen tijdens het vloggen wanneer je dit normaal gesproken ook niet doet. Of kies voor een klein beetje mascara om je ogen te benadrukken.
Wat dames wel weer wat meer mogen dragen, dat is kleding. Ik zie regelmatig vlogs voorbij komen waarin de dames zichzelf filmen van bovenaf terwijl ze alleen een dun hemd dragen. Dan kun je alles zien zitten, vooral door de decolleté, en vergeet men het verhaal dat je vertelt.
Wat betreft de heren, zoals ik al zei houden zij over het algemeen juist te weinig rekening met hun uiterlijk tijdens het vloggen. Jeetje, hoe vaak ik wel niet mannen heb zien filmen vanuit een ongelukkige hoek met weinig licht en een bezweet voorhoofd. Kijk dan tenminste even in de spiegel voordat je gaat filmen. Oh ja, en kijk tijdens het filmen in de lens. Dus niet naar jezelf in het scherm. Op die manier maak je geen contact met de kijkers en dat is zo zonde.
Want dat is waar het uiteindelijk om draait: contact maken met de mensen die naar je kijken.”
