Een groep medewerkers van Delta Air Lines hebben een rechtszaak aangespannen tegen Lands’ End. Het bedrijf heeft in 2018 de uniformen voor het personeel van de luchtvaartmaatschappij geleverd en daar blijken ziekmakende stoffen in te zitten. Hoe is dit mogelijk en hoe zit het juridisch in elkaar? Ik ben erin gedoken…
Klachten
De rechtszaak komt niet als een verrassing. De medewerkers klagen al langer over de uniformen die sinds 29 mei 2018 gedragen dienen te worden. In april 2019 publiceerde The Guardian een artikel waarin een stewardess sprak over haar kortademigheid en huiduitslag. Deze symptomen werden volgens de dame veroorzaakt door het uniform dat zij voor haar werk moest dragen. Een andere stewardess zei dat de uitslag eerder leek op een chemische brandwond, wat de foto’s in het artikel lijken te bevestigen.
Destijds schreef de krant dat zij de klachten van enkele tientallen stewardessen hadden aangehoord. Ondanks de gezondheidsproblemen die men ondervond, durfde het merendeel er niet openlijk over spreken. Delta Air Lines is niet aangesloten bij een vakbond, wat ervoor zorgt dat veel medewerkers bang waren om hun baan te verliezen.
Medewerkers Delta spannen rechtszaak aan wegens ziekmakende uniformen
Nu de rechtszaak wordt aangespannen blijkt de groep met gedupeerden groter dan eerder was ingeschat. In totaal hebben 525 medewerkers, waarvan zo’n 90 procent bestaat uit vliegend personeel, zich verenigd. De eisers willen een schadevergoeding voor persoonlijk letsel, pijn en lijden. Maar ook voor de emotionele, financiële en economische schade. Daarnaast wordt Lands’ End gevraagd om de uniformen terug te roepen.
In de lijst met klachten worden naast uitslag en ademhalingsproblemen ook hoofdpijn, netelroos, neusbloedingen, oorsuizingen, migraine, vermoeidheid, haaruitval en blaren genoemd. Volgens Bruce Maxwell, de hoofdadvocaat in de zaak, zijn er chemicaliën in de stoffen verwerkt die allergische reacties veroorzaken. Deze zouden zijn gebruikt om de stoffen kreukvrij, antistatisch, rekbaar, waterdicht en ontgeurend te maken, aldus Maxwell.
Delta Air Lines heeft tegen NBC News gezegd dat ze naar aanleiding van de klachten een toxicologische studie hebben laten uitvoeren. Daarin is gekeken naar de chemische stoffen die effect kunnen hebben op de medewerkers. Volgens de luchtvaartmaatschappij voldoen de stoffen aan de OEKO-TEX norm, wat inhoudt deze niet schadelijk zouden zijn. Lands’ End heeft tot op heden nog geen reactie gegeven op de beschuldigen.
Vreemd verhaal
Het klinkt allemaal best vreemd. Met mijn achtergrond in de mode, inclusief studie waar stoffenkennis een onderdeel van was, heb ik dit nog nooit gehoord. Hoe kan je neus gaan bloeden en je haren uitvallen door een stof? Karen Kolkert, die jarenlang bij Manderley werkte en de uniformen voor KLM en Transavia liet produceren, vindt het ook een bijzonder verhaal.
”Ik heb hier nog nooit van gehoord. Ik weet niet hoe Lands’ End de stoffen heeft getest, maar uit ervaring weet ik dat bedrijfskleding vaak aan hele strenge eisen moet voldoen. Veel strenger dan gewone confectiekleding, en daar gebeuren dit soort zaken niet eens. Ik denk dat de klachten niet worden veroorzaakt door de kleding. Misschien is er een onderdeel in het vliegtuig recent vernieuwd? Of iets anders? ”
In Nederland?
Ik besluit het iets dichterbij huis te zoeken. Hoe zit het bijvoorbeeld op Schiphol? Er worden regelmatig Nederlandse mensen ingehuurd als grondpersoneel voor buitenlandse luchtvaartmaatschappijen, die dan ook de bijbehorende uniformen dragen. Zouden zij hier ook last van hebben?
Ik neem contact op met de FNV. Stijn Jansen, verantwoordelijk binnen de vakbond voor het personeel op Schiphol, geeft aan dat het uniform daar niet wordt gedragen. Wanneer Delta Air Lines grondpersoneel inhuurt op Schiphol, dan wordt dit gedaan via KLM. En dus draagt het personeel de uniformen van KLM, en niet van Delta Air Lines.
Juridische haalbaarheid
Naast de opmerkelijke klacht, waarbij het nog maar de vraag is of deze veroorzaakt is door de kleding, is het bijzonder dat de medewerkers zich richten op de producent van de kleding en niet op de werkgever. Dit heeft volgens CNN, dat het verhaal naar buiten bracht, te maken met het rechtssysteem. Volgens het Amerikaanse arbeidsrecht kun je als werknemer de werkgever over het algemeen niet vervolgen wanneer er sprake is van schade of overlijden op de werkplek. In plaats daarvan moeten ze een compensatie aanbieden.
In Nederland werk het heel anders, geeft arbeidsrecht advocaat Suzanne Meijers aan.
”In Nederland spreek je sowieso je werkgever aan als je denkt ziek te worden van bedrijfskleding. Je werkgever is verplicht om je te laten werken met de juiste materialen, dus ook bedrijfskleding die je niet ziek maakt. Verder moet je werkgever zich als een goede werkgever gedragen. Je hebt dus eigenlijk twee wetsartikelen waar je je eventuele vordering aan kunt ophangen. In Nederland zal het trouwens eerder de werkgever zijn die de producent aansprakelijk stelt dan een werknemer.”
Schadevergoeding
Meijers verwacht daarnaast dat je als Nederlandse werknemer weinig kans maakt op een schadevergoeding.
”Natuurlijk moet eerst vastgesteld worden dat het uniform daadwerkelijk ziekmakend is. Dus klopt het wat de werknemers zeggen? Uit de artikelen in de media lijkt het voor de hand te liggen, maar in Nederland geldt dat je als je eist en de vordering wordt betwist, je met bewijs moet komen. Wanneer je als werknemer een beroep doet op de zorgplicht van de werkgever en je beargumenteert het goed, dan geldt in sommige gevallen een omkering van de bewijslast. Dan moet de werkgever bewijzen dat hij voldaan heeft aan zijn zorgplicht.
De kans dat er een schadevergoeding betaald moet worden is klein. En als het wel om schadevergoedingen draait, wat is de daadwerkelijke schade dan? In Nederland moet je dat wel goed kunnen aantonen. Dat lukt niet zomaar. En als je dan al spreekt over schadevergoedingen, dan zie je een enorm verschil ten opzichte van de waanzinnige bedragen die je in Amerika voorbij ziet komen.”
Conclusie
Ik kan niet anders concluderen dan dat dit een bijzonder verhaal is. Het roept vooral veel vragen op. Wie is er verantwoordelijk? Ligt het wel aan de kleding? Als het aan de kleding ligt, om welke stoffen gaat het dan? Wordt er een schadevergoeding betaald en zo ja, hoeveel?
Zoveel vragen die nog beantwoord moeten worden. Vanzelfsprekend blijf ik de zaak volgen en zodra er een uitkomst is, komt er een vervolgartikel.
Groetjes,
Aileen