Er is een flinke discussie ontstaan over het politie-uniform dat op dit moment in België wordt getest. Het nieuw Belgisch politie uniform blijkt ‘te Vlaams’ te zijn. Tenminste, volgens Franstalige politici en vakbonden. Ook de minister van Binnenlandse Zaken heeft zijn vraagtekens bij het project gezet. Maar is het nieuwe uniform echt te Vlaams om door heel België gedragen te kunnen worden? Ik ben erin gedoken.
Uniform werd enthousiast ontvangen
De kritiek op het nieuwe uniform is opvallend. De Belgische politie draagt al ruim twintig jaar hetzelfde uniform en stond te springen om een nieuwe uitrusting. Veel agenten vonden dat het oude uniform geen respect afdwong en zelfs leek op een fanfarekostuum.
Toen de politie in juni 2024 het nieuwe uniform presenteerde, was de opluchting groot. De Nederlandse werkkledingontwerpster Karin Slegers ontwierp de collectie, en de eerste reacties waren enthousiast. In plaats van een volledig donkerblauwe outfit dragen de agenten nu jassen met reflecterende en fluorescerende delen. Om de nieuwe uitstraling compleet te maken, liet men ook de voertuigen zoals auto’s en motoren opnieuw spuiten. Grote vlakken in fluorescerend geel zorgen sindsdien voor een uniforme, opvallende look.
Ik maakte destijds een video over deze lancering op sociale media, die je hieronder kunt bekijken. De reacties liepen sterk uiteen: niet iedere burger was enthousiast over de nieuwe kleding. Maar dat zie je vaker bij hulpdiensten zoals de politie, brandweer en ambulance wanneer zij een nieuw uniform introduceren. Dit keer vergeleken veel mensen het Belgische politie-uniform juist met dat van de Nederlandse politie.
Nieuw Belgisch politie uniform blijkt ’te Vlaams’ te zijn
Zoals bij ieder nieuw uniform begon ook dit project met een testfase. Tussen 15 juli en 15 oktober testten dertien politiezones de nieuwe kleding. Om kosten te besparen drukte men alleen het woord ‘politie’ op het uniform. Dat viel slecht bij de Franstalige politie, die weigerde het te dragen.
De combinatie van donkerblauw en geel zorgde bovendien voor extra gevoeligheid. Veel Franstaligen koppelen die kleuren direct aan Vlaanderen, mede omdat de Vlaamse overheid een logo en huisstijl gebruikt met een leeuw in zwart en geel.
Minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin sprak inmiddels zijn twijfel uit over de nieuwe uniformen. Volgens hem draait het vooral om de financiële kant van het project. Hij benadrukte dat hij “het dossier erfde met een juridisch en budgettair kader dat, op zijn zachtst gezegd, fragiel is — zeker gezien de huidige budgettaire uitdagingen.”
Hoewel Quintin toegeeft dat sommige regio’s enthousiast reageerden, zegt hij dat hij wettelijk niet verplicht is om het project af te ronden.
De minister uitte ook zijn ongenoegen over het feit dat de Franstalige politie uniformen kreeg met Vlaamse tekst. Volgens hem zouden Vlaamse agenten evenmin blij zijn met een Franstalige tekst ‘Police’ op hun uniform. Toch ziet Quintin de discussie over de kleuren niet als de kern van het probleem; volgens hem draait het vooral om de budgettaire haalbaarheid van het project.
De psychologie achter kleuren van een politie uniform
Het aankleden van 45.000 agenten kost natuurlijk veel geld. En nu sommige regio’s zelfs voertuigen tekortkomen, begrijp ik goed waarom de minister twijfelt over het project rond het nieuwe politie uniform.
Wat mij vooral opvalt, is de manier waarop Franstaligen de kleuren direct koppelen aan Vlaanderen. De Vlaamse overheid gebruikt deze kleuren inderdaad in haar huisstijl, maar de combinatie van fluorescerend geel en donkerblauw is al jarenlang gebruikelijk binnen de politie. Ook in Nederland, Duitsland en Frankrijk dragen agenten uniformen met precies deze kleurstelling.
Dat is geen toeval. Psychologisch onderzoek laat zien dat mensen donkere uniformen associëren met kracht en autoriteit. Tegelijk kan een volledig donker uniform ook negatieve gevoelens oproepen. Daarom adviseren onderzoekers om lichte en donkere tinten te combineren. Fluorescerende kleuren vergroten bovendien de zichtbaarheid, waardoor felgeel met donkerblauw een logische en functionele keuze is.
In mijn ogen draait de kleurkeuze van het nieuw Belgisch politie uniform dus niet om Vlaamse symboliek, maar om praktische en psychologische redenen.
Groetjes,
Aileen
