Een verpleegkundige in een jurk; het is tegenwoordig ondenkbaar. En toch is dit ruim een eeuw het uniform geweest voor vrouwen die dit beroep uitoefenden. Maar ook deze jurken gingen mee met hun tijd en veranderden langzaamaan. Een 58-delige poppencollectie uit Nebraska laat zien hoe de uniformen door de tijd heen ontwikkelden.
Verpleegkunde studenten helpen met project
De prachtige poppencollectie is ooit ontstaan door een idee van Clara Siemsen (1911-2000). Zij was militair verpleegkundige en dol op het maken van kleding. Tijdens haar werk besloot ze dat ze de geschiedenis van het verpleegstersuniform in kaart wilde brengen. Voor dit project vroeg ze verpleegkundestudenten om de kleding die zij droegen na te maken op een zogenaamde ‘Vogue-pop’. Dit type pop was destijds erg populair. En zo kon Siemsen haar passies combineren.
In eerste instantie nam ze contact op met de scholen in Omaha, maar langzaamaan gingen ook andere verpleegkundige opleidingen in de staat Nebraska meedoen. Sommige besloten niet hun huidige uniform, maar hun vorige na te maken. Dit resulteerde in een collectie van 58 poppen die laten zien wat de dames tussen 1820 tot en met 1957 tijdens hun werk droegen.
Poppen in uniformen laten zien hoe het verpleegstersuniform in een eeuw is veranderd
Wat opvalt bij de collectie is dat in de beginjaren er nog geen echte uniformen te zien waren. Het waren vaak nonnen die de functie van een verpleegster op zich namen. Lange tijd was het ook niet echt een beroep. Het was Florence Nightingale (1820-1910), links op bovenstaande foto, die ervoor zorgde dat dit werd gezien als een volwaardige baan.
Uniform met schort en de manchetten
Rond eind 1800 zie je de verpleegstersuniformen ontstaan. Het was één van de eerste, weinige beroepen die vrouwen konden uitoefenen. Tijdens hun werk droegen ze een schort, vaak gecombineerd met een lange jurk en een soort hoedje op het hoofd. Het schort was in die tijd een standaard onderdeel van je kleding wanneer je aan het werk was. Of je nu in de tuin werkte, in huis of een beroep uitoefende; iedereen die vies kon worden droeg een schort.
Een ander opvallend detail aan de collectie zijn de manchetten. Deze waren destijds een los onderdeel van het uniform. Wanneer er werd gewerkt, werden de mouwen opgestroopt. Maar zodra er een leidinggevende bij kwam, de zuster, moesten de mouwen de armen weer bedekken. Dat betekende dat de manchet telkens erop en er weer afgehaald moest worden.
Invloed van Tweede Wereldoorlog op verpleegstersuniform
Na de Tweede Wereldoorlog veranderde het uniform van de verpleegster. De rokken werden iets minder lang en vooral ook minder wijd. Uiteindelijk stapte men over op broeken, maar die transitie zie je in deze collectie helaas niet terugkomen. De poppen dragen alleen rokken en jurken. Dit heeft waarschijnlijk ook te maken met het feit dat het maken van een broek een stuk complexer is dan een rok of jurk. Zeker wanneer het op een poppenlijfje moet passen.
Mocht je meer foto’s willen bekijken, check dan de website van de University of Nebraska Medical Center. Voor meer informatie over het verpleegstersuniform en de overstap naar het broekpak verwijs ik je graag naar een eerder artikel dat ik hierover heb geschreven. Hierin ga ik ook dieper in op de details van het verpleegkunde uniform.
Groetjes,
Aileen
Foto bron: Nursing Doll Collection, Special Collections and Archives, McGoogan Health Sciences Library, University of Nebraska Medical Center, Omaha, Nebraska.