Ik heb al een hoop gekke dresscodes voorbij zien komen. Verplichte hoge hakken en maximaal één centimeter volume in het haar bijvoorbeeld. Maar vandaag kreeg ik een nieuwsbericht van een lezer doorgestuurd dat mij letterlijk stil maakte. Jawel, je leest het goed: een Russisch bedrijf betaalt vrouwen in rok meer salaris. En nee, dit is geen grap. Dit verhaal heb ik, zoals alles wat ik publiceer, nagetrokken. Ik ga het je uitleggen..
Vrouwelijkheidscampagne
De Russische aluminiumfabrikant Tatprof heeft een zogenaamde ‘vrouwelijkheidscampagne‘ in het leven geroepen. Tot en met 30 juni kunnen vrouwelijke medewerkers een maand lang 100 roebel, omgerekend 1,38 euro, per uur extra verdienen wanneer ze een rok dragen in plaats van een broek. De jurk of rok mag tot maximaal vijf centimeter boven de knie eindigen.
De reden? Volgens directeur Sergey Gennadievich Rachkov worden vrouwen steeds mannelijker en mannen steeds vrouwelijker. Met de nieuwe actie zouden vrouwen zich vrouwelijker gaan voelen, wat volgens Rachkov ten goede komt aan het bedrijf. Vrouwen zouden volgens hem ook geen mannelijke kapsels moeten dragen en hun liefde vaker moeten geven aan hun kinderen. Het dragen van een rok is volgens Rachkov ook een manier om de werkdagen ‘op te fleuren’ en het personeel te ‘verenigen’. Ter informatie: bij Tatprof werken in totaal 550 mensen, waarvan slechts 149 vrouwen.
Het bedrijf zegt dat al zestig vrouwen zich hebben aangemeld voor de actie. Om de bonus te ontvangen moeten alle vrouwen, of ze nu op kantoor of in de productie werken, zich bij binnenkomst laten fotograferen. De foto’s worden intern doorgestuurd en bewaard als ‘bewijs’. Vrouwen die voor hun werk een broek moeten dragen in verband met de veiligheid komen ook in aanmerking voor een bonus wanneer ze bij binnenkomst, voordat zij zich omkleden, een rok dragen. Naast het dragen van een rok worden de vrouwen ook gestimuleerd om make-up te dragen en hun haren vrouwelijk op te steken. Aan het einde van de maand ontvangt de vrouw die zich volgens het bestuur het beste heeft gekleed een prijs.
Naast de bonus voor het dragen van een rok en de prijs worden er ook diverse activiteiten georganiseerd om ‘de vrouwelijkheid te stimuleren’. Zo is er onder andere een wedstrijd wie het snelste knoedels kan bereiden.
What the…
Mag ik even een moment stilte voor bovenstaand bericht? En voor de honderden gedachten die nu in mijn hoofd gieren? En misschien ook wel in jouw hoofd?
In de eerste plaats is hier sprake van discriminatie aan verschillende kanten. Voor de mannen omdat ze geen bonus kunnen krijgen, en voor de vrouwen omdat ze dit alleen krijgen wanneer ze een rok dragen. Bovendien getuigt deze actie van een zeer ouderwetse gedachtegang.
Wat is vrouwelijk?
Eén van de zaken die mij het meest fascineert aan deze actie is dat mannen denken te weten wanneer vrouwen zich vrouwelijk voelen. Ik vind het bijna hilarisch en tegelijk ook ernstig. Uit ervaring en vele gesprekken weet ik dat een vrouwelijk gevoel bij iedereen op een andere manier wordt aangewakkerd. Dat alleen een rok hiervoor zou zorgen is bijzonder kortzichtig.
Bij sommige vrouwen kan een mooie ketting hiervoor zorgen, een rode lippenstift, een beetje nagellak of een iets hoger hakje. Zo draag ik vandaag bijvoorbeeld een getailleerde, donkerblauwe pantalon met een gebloemde blouse, parelketting en een paar pumps. Hier voel ik mij heel vrouwelijk in. Daar heb ik echt geen rok voor nodig. Het gevoel van vrouwelijkheid hoeft trouwens niet zozeer om het uiterlijk te gaan.
Laten we als voorbeeld even de bal bij de heren leggen. Die kunnen ook voor dit gevoel zorgen. Er zijn genoeg vrouwen die zich vrouwelijk voelen als een man haar jas aanpakt, de deur openhoudt of uit zichzelf iets zwaars voor haar optilt. Dit zijn allemaal zaken die niet alleen privé, maar ook op de werkvloer gelden.
Willen vrouwen dit wel?
Bovendien, wat is er mis met een vrouw die zich niet vrouwelijk voelt? Zeker in een omgeving waar hoofdzakelijk mannen werken, voelen genoeg vrouwen zich helemaal niet prettig in een rok of jurk. Of überhaupt met iets dat ze een vrouwelijk gevoel geeft. Het is leuk om er goed uit te zien, maar dit kan ook gevolgen hebben. Je wordt op een bepaalde manier bekeken en niet iedere vrouw wil dat.
Zo ging ik een paar maanden geleden voor mijn werk naar de bouwbeurs en koos ik er bewust voor om mijn stoere werkbroek aan te trekken met platte, nette schoenen en een blouse. Geen rokje voor mij op de bouwbeurs. Ik kreeg trouwens ook complimenten over deze broek omdat men vond dat hij mij mooi stond. Bovendien was dat natuurlijk een leuke aanleiding om te praten over mijn favoriete onderwerp: werkkleding.
Not for your entertainment
Naast het misverstand over wat zorgt voor een vrouwelijk gevoel en de vraag of vrouwen dit willen, heeft het verhaal nog veel meer kanten. Ondanks dat dit gebeurt in een land waarin vrouwelijkheid erg belangrijk wordt gevonden vraag ik mij bijvoorbeeld af of dit juridisch gezien wel mag. En wat zijn de consequenties voor vrouwen die eventueel bij het bedrijf willen gaan werken? Maakt dit het bedrijf niet juist een onaantrekkelijke werkgever voor hen? Of aantrekkelijk voor mannen en is dit de strategie?
In een land als Nederland is dit ondenkbaar. Het protest zou enorm groot zijn. Maar laten we ook niet vergeten dat het hier uiteindelijk gaat om een zakelijke omgeving. Vrouwen worden betaald om daar te werken, om gebruik te maken van hun kennis en ervaringen.
Terwijl ik dit artikel schrijf moet ik constant denken aan het zinnetje dat zangeres Pink herhaaldelijk zong in het liedje ‘You and your hand’: I am not here for your entertainment. Dat is precies hoe vrouwen in deze organisatie worden neergezet: als een vorm van entertainment. Het uiterlijk aanpassen omdat er een man is die bereid is om jou hier extra voor te betalen.
Als je vrouwen ziet als een manier om je organisatie mee op te fleuren, dan lijkt het mij beter als je helemaal geen vrouwen meer aanneemt. In plaats daarvan kun je posters ophangen met mooie dames in rokjes. Ook prima. Dan kunnen de vrouwen die werken hun kennis bij een organisatie gaan inzetten die hen wel op waarde kan schatten. Dan hebben de mannen hun entertainment en de vrouwen worden gewaardeerd om wat ze kunnen. Lijkt mij een prima win-win situatie.
Groetjes,
Aileen
