De luchtvaartindustrie is een wereld apart als het gaat om dresscodes. Terwijl het ene bedrijf zelfs ondergoed bij stewardessen eist, ruilt het andere bedrijf hoge hakken en strakke pakjes in voor sneakers en sweaters. Gelukkig hebben cabinepersoneel tegenwoordig rechten en kan een werkgever niet zomaar alles eisen. Dat was vroeger wel anders, en daar maakten bedrijven gretig gebruik van. In dit artikel vertel ik je over de bizarre dresscode waarmee de eerste stewardessen te maken hadden.
52 als magisch getal
Hoewel het eerste geautomatiseerde vliegtuig in 1903 opsteeg, duurde het nog bijna dertig jaar voordat er stewardessen waren. Het was Ellen Church die in 1930 als eerste ter wereld de functie van stewardess bekleedde. Zij deed dit tijdens een vlucht van San Francisco naar Chicago voor Boeing Air Transport, wat later United Airlines werd.
Foto van Ellen Church in 1930
In de eerste jaren dat stewardessen werkten, waren er strenge regels over gewicht en lichaamslengte. Bij de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Pan Am mochten de dames niet meer wegen dan 52 kilo en niet langer zijn dan 1,52 meter. De eerste cabines waren zo smal dat een groter postuur simpelweg niet handig was.
Gekeurd door 5 personen
Bij het Belgische Sabena, opgericht in 1923, waren ze daar in het begin niet zo mee bezig. In de eerste jaren werden er geen eisen gesteld aan stewardessen. Maar hoe groter het bedrijf werd, hoe meer druk er kwam te staan op het uiterlijk. In het begin mochten stewardessen 1,55 meter lang zijn, later werd dat 1,62 meter.
Bij vluchten kwamen commissarissen aan boord om de dames te keuren. In 1954 moesten de stewardessen een rondje draaien voor vier directeuren en een chef d’hôtesses. Ook moesten ze zo elegant mogelijk hun sjaal en jas kunnen afdoen. Deze vijf personen beoordeelden vervolgens of de dames er nog goed genoeg uitzagen. Wanneer ze zwaarder werden dan was toegestaan, kregen ze bij medische controles pillen voorgeschreven om het gewicht in toom te houden. Later bleken dit amfetamines te zijn, ook wel speed genoemd.
Foto van Sebena stewardess in 1950
De luchtvaartmaatschappij besloot in 1956 ook een leeftijdsgrens toe te voegen. Vanaf dat moment werden stewardessen op hun veertigste verjaardag ontslagen. Het bedrijf wilde namelijk alleen jonge vrouwen aan boord.
Zo zie je maar weer; hoe bizar de regels tegenwoordig misschien ook zijn, vroeger gingen ze nog veel verder…
De informatie in dit artikel is afkomstig uit het boek Welkom aan boord!, geschreven door Katrien Steyaert. In het boek zijn de verhalen van 25 Belgische stewards en stewardessen gebundeld. Wil je meer weten over werkkleding in de luchtvaart? Check dan mijn boek Op hoge hakken in de wolken. Te koop via o.a. Bol.com.
Groetjes,
Aileen
