Waar vroeger een bezoek aan de plastische chirurg iets bijzonders was, is dat tegenwoordig voor steeds meer mensen de normaalste zaak van de wereld. Buitenstaanders denken vaak dat mensen iets aan hun uiterlijk veranderen omdat ze onzeker zijn.
Volgens onderzoekers aan de universiteit van Maastricht klopt dit beeld niet. Nederlanders zijn niet onzeker, maar denken vooral dat een ingreep ze succesvoller en gelukkiger maakt. En dat is nog niet eens zo’n gekke gedachte…
Ingrepen voor een mooi uiterlijk
De laatste jaren is vooral het opvullen van rimpels, wallen en lippen met fillers steeds populairder geworden. In 2016 lieten 390.000 mensen een dergelijke ingreep doen, 3 jaar later blijkt het aantal te zijn opgelopen tot ruim 450.000. Omdat veel fillers uiteindelijk oplossen is het belangrijk om dit na verloop van tijd bij te vullen. Uit een onderzoek, dat werd gedaan aan de Erasmus Universiteit, blijkt dat voor 1 op de 41 vrouwen in Nederland dit zelfs een jaarlijks terugkerend ritueel is.
Het percentage mannen dat een bezoek brengt aan de plastische chirurg is een stuk kleiner. Slechts 1 op de 8 ingrepen wordt gedaan bij een man. Naast het opvullen van de huid in het gezicht is de ooglidcorrectie een populaire ingreep bij beide geslachten. Jaarlijks worden er in Nederland 20.000 mensen hiervoor behandeld.
Ook onder jongvolwassenen worden cosmetische ingrepen steeds meer geaccepteerd. In 2018 vond 32 procent dat dit moest kunnen, inmiddels is het percentage opgelopen tot 51 procent. In dezelfde periode groeide niet alleen de acceptatie, maar ook de bereidheid om zelf iets te laten doen van 17 naar 30 procent. Bij jonge dames zijn botox, een borstvergroting en fillers populair. De jonge mannen overwegen eerder een haartransplantatie, penisvergroting of liposuctie.
Nederlanders denken dat een mooi uiterlijk je succesvoller maakt
Vaak wordt gedacht dat onzekerheid de reden is dat mensen kiezen voor plastische chirurgie. Volgens Yi Wu, onderzoeker van de Universiteit van Maastricht, is dat niet de oorzaak. Vooral vrouwen die leven in een materialistische omgeving blijken geneigd te zijn om iets aan het uiterlijk te laten doen. “Fysieke aantrekkelijkheid en materialistisch succes worden vaak samen afgebeeld in de media. Reclame doet ons geloven dat we gelukkiger en succesvoller zijn als we ‘mooier’ zijn. De cosmetische chirurgie-industrie profiteert hiervan”.
Wu begrijpt wel dat juist cosmetische ingrepen bij het gezicht zo populair zijn. “Potentieel kan de toename van de verschillende soorten beschikbare gezichtsprocedures, en het wereldwijde gebruik van ‘selfies’ en sociale media, de aandacht voor gelaatstrekken bevorderen, met name die welke als ‘gebrekkig’ worden ervaren.”
Maakt een aantrekkelijk uiterlijk je ook succesvoller?
Het klinkt als een oppervlakkige benadering. Waarom zou iemand met een aantrekkelijk uiterlijk ook meteen succesvoller zijn? Mensen worden toch beoordeeld op hun kwaliteiten en niet op hun looks?
Hoe graag we ook zouden willen dat het uiterlijk er niet toe doet, eerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat dit op de werkvloer wel degelijk van belang is. Mensen die voldoen aan het westerse schoonheidsideaal krijgen over het algemeen sneller kansen dan diegenen waarbij dit niet het geval is. Dat komt omdat wij mensen die we op één onderdeel positief ervaren (zoals het uiterlijk) eerder ook op andere onderdelen goed beoordelen. Dit HALO- effect zorgt ervoor dat de deuren voor sommige knappe mensen eerder worden geopend dan voor anderen. En dit heeft ook weer directe gevolgen voor het salaris.
Zo blijken lange en slanke mensen meer geld te verdienen dan diegene die wat dikker en kleiner zijn. Uit studies is inmiddels zelfs gebleken dat vrouwen die aandacht besteden aan hun kapsel, kleding en make-up dragen gemiddeld 20% meer salaris ontvangen dan vrouwen die dit niet doen.
Zonder vooroordelen worden we knettergek
Hoe graag we het ook anders zien, ons brein is gemaakt om het gedrag van een persoon bij de eerste ontmoeting in te schatten. Hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk zei ooit dat als we mensen niet in hokjes zouden stoppen, we knettergek zouden worden. Door gebruik te maken van onze eerdere ervaringen en kennis kunnen we mensen bij de eerste ontmoeting direct beoordelen. En aangezien we mensen die voldoen aan het westerse schoonheidsideaal eerder als positief ervaren, is het geen gek idee dat je hieraan wilt voldoen.
Want een positieve indruk zorgt weer voor bepaalde voordelen in het leven. Met als gevolg dat er een kans is dat je meer geld gaat verdienen. Er zijn natuurlijk talloze factoren die een rol spelen en waar men niet altijd invloed op heeft. Het is ook geen rekensom met een absolute uitkomst. Maar ik snap de gedachte wel.
Hoe denken jullie hierover?
Groetjes,
Aileen
* Dit artikel heb ik geschreven met medewerking van een externe partij. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.
Het is natuurlijk belangrijk om er verzorgd uit te zien, maar ik vind persoonlijk dat we niet te veel moeten kijken naar het uiterlijk. Het is vooral belangrijk hoe we met elkaar omgaan, en op werk is dit denk ik de succesfactor i.p.v. je uiterlijk.
Groetjes,
Anne